Pagina's

zaterdag 28 augustus 2021

Nadenken over ons brein: Ken je hersenen.







Dag lieve mensen.
Onze hersenen.
Ze denken voor ons, ze registreren smaken, geuren, aanrakingen en alles wat wij zien en horen en helpen ons zo om de wereld om ons heen te verbeelden.
Goed beschermd onder ons schedeldak verwerken ze wat er om hen heen gebeurt om daarop dan te anticiperen.
Maar de vraag is: zijn wij ons brein? Of is het ons brein dat anticiperend op wat er rondom ons gebeurt bepaalt hoe wij al dan niet reageren op alles wat op ons afkomt?
Waarom is het menselijk brein zoveel meer gesofisticeerd dan dat van andere dieren? Over de werking van onze hersenen is nog niet zo heel veel geweten en wat we ervan weten is nog maar zeer recent ontdekt. Dat hebben we vooral te danken aan de MRI-scanner. Daarmee kunnen specialisten elke actie en activiteit van onze hersenen zeer gedetailleerd in kaart brengen. Daarmee hebben we enorm veel inzicht gekregen in wie wij zijn. Want dat is toch de eeuwige vraag? Wie zijn wij en maakt dat wij doen wat wij doen?
Het zou ons te ver leiden om tot in het detail de anatomie en de werking van onze hersenen uit de doeken te doen, daarvoor kan ik u de misschien beter doorverwijzen naar de Wikipedia pagina over dit onderwerp.
Wat voor mij wel van belang is is dat mensen zich ervan bewust zijn dat we net zo goed zorg moeten dragen voor onze hersenen als we doen voor onze tanden, onze huid, ons gewicht of onze fysieke conditie.


Onze hersenen: miljarden cellen door neuronen verbonden. Constant aan het werk en verbonden met ons zenuwstelsel en onze zintuigen. Ze zijn actiever en de verschillende hersengebieden werken meer samen als we slapen dan als we wakker zijn. Als we slapen verwerkt ons brein alle prikkels en informatie die het te verwerken kreeg. Voldoende slaap is dus echt wel van belang voor ons welbehagen, ons leervermogen en zelfs onze relaties met anderen. Mensen zeggen niet voor niets dat ze er eerst eens een nachtje over zullen slapen als ze een belangrijke beslissing moeten nemen of een moeilijk probleem moeten oplossen. Onze hersenen gebruiken heel veel energie, en dan vooral veel energie in verhouding met hun gewicht in verhouding met de rest van ons lichaam.
Als we nieuwe uitdagingen aangaan dan maken onze hersencellen nieuwe verbindingen. Ze doen echt aan netwerken. Zo leggen we verbanden en breiden we stelselmatig ons wereldbeeld beetje bij beetje uit. Onze woordenschat uitbreiden, onze rekenvaardigheid verbeteren, puzzels of raadsels oplossen, een nieuwe taal leren of een muziekinstrument (leren) bespelen. Het zijn allemaal zaken die onze hersenen aan het werk houden. En net als onze spieren heeft ook ons brein baat bij regelmatige oefening en training. Ook je brein moet je in conditie houden.
Zoals eerder gezegd gebruikt ons brein veel energie en als je lichaam (waar ons brein deel van uitmaakt) teveel energie gebruikt dan gaat het in ruststand om zo die verloren energie terug te winnen. Om niet teveel energie te verliezen gaat ons brein zoveel mogelijk zaken uitvoeren op automatische piloot, dit noemen we routine. Ons wassen, tanden poetsen, koffie zetten, fietsen, zelfs het typen van dit artikel doe ik zonder nadenken. Handig, want zo kan ik me concentreren op WAT ik ga schrijven en hoe ik dat het het best zou formuleren, of ik op het einde een D of een T moet zetten. Dat soort dingen dus.
Maar de hele tijd terugvallen op routine is niet altijd zo'n goed idee. Veel mensen houden zich krampachtig vast aan hun routine en hun gewoontes. De mens heeft al sinds zijn ontstaan de neiging om een gewoontedier te zijn. We trekken ons zo graag terug in onze comfort zone.
En dat is niet altijd een goed idee.
Want routine maakt ons lui en gemakzuchtig. Het doet onze alertheid verslappen en maakt ons vatbaar voor manipulatie en misleiding.


Het is net door bij te blijven en open te staan voor nieuwe ideeën en uitdagingen dat we ons brein actief en alert houden. Een actief en alert brein is minder vatbaar voor degeneratie in de vorm van Parkinson,, Alzheimer of andere vormen van aftakeling.
Maar dat is niet alles. Door actief naar informatie te zoeken en je kennis uit te breiden zal je minder vatbaar worden voor 'fake-news' manipulatie of oplichting. Wie alert is en zijn brein scherp houdt zal sneller leugens, manipulatie en denkfouten opmerken, ja ook de eigen denkfouten.
Een zeer interessant boek hieromtrent is Hersenhack. 
Dit boek is geschreven door Margriet Sitskoorn, hoogleraar neuropsychologie aan de universiteit van Tilburg. In dit boek legt ze glashelder uit waarom we zo vatbaar zijn voor manipulatie, fake-news en propaganda en hoe makkelijk het is om mensen tegen elkaar op te zetten en te misleiden met foute informatie en onwaarheden die je helaas vaak moeilijk uit de mensen hun hoofd kan praten.
Dit boek leerde me dat dit komt omwille van het feit dat onze hersenen nauwelijks zijn aangepast aan de gigantische hoeveelheid informatie die we elke dag binnen krijgen en net door de hoeveelheid informatie die we binnenkrijgen ontgaan er ons heel veel details en nuances die net van heel groot belang zijn om de informatie die we krijgen juist  te interpreteren.
Als illustratie verwijst de auteur naar een klassiek filmpje dat je onder andere op Youtube kan terugvinden
Open de link, volg de instructies in het begin en vertel me of je je beetgenomen voelt of niet.
Het zal je doen inzien dat je brein je af en toe fopt.
EN DAT DOET HET;

Wordt vervolgd.





Geen opmerkingen:

Een reactie posten