Boekentijd.

Dag lieve lezers.

Ik denk wel dat velen hetgeen ik nu ga schrijven wel zullen herkennen. Niet iedereen, maar toch velen.
Ik was zo’n jongentje dat de hele tijd met zijn neus in de boeken zat. Niet alleen de jeugdboeken die men mij op school wilde aanbevelen, maar ook stripverhalen, weekbladen, de tienerblaadjes van mijn oudere zus (wie kent er nog de Joepie?). Maar ook de grote dikke boeken die in vaders hobbykamer stonden uitgestald. Er was maar één TV en moeder regeerde met ijzeren hand over de afstandsbediening en bepaalde voor het grootste deel naar wat er gekeken werd. En als het ons niet interesseerde dan moesten we maar naar onze kamer gaan.
Wel ja, dat deed ik dan. En op mijn kamer lagen mijn boeken en stripverhalen te wachten. Soms in volstrekte stilte, soms met mijn favoriete muziek op lag ik dan in bed te lezen.

En die boeken brachten mij in alle werelddelen en in alle tijdvakken. De middeleeuwen, de tijd van de cowboys en indianen, de Tweede Wereldoorlog, of zelfs de verre toekomst.
Ik heb het daar ooit al over gehad op mijn blog en dat was toen ik echt veel artikelen publiceerde, bijna elke dag eentje zelfs. Het was ten tijde van de corona. Ook toen had ik het over boeken en verhalen en als u op het onderlijnde klikt kan je het artikel nog eens herlezen.
Maar het artikel was vooral een mijmering over de vele uren die ik heb gesleten met een boek voor mijn neus alles en iedereen rond mij vergetend en dit tot groot ergernis van mijn ouders, zus en anderen die mij wat duidelijk wilden maken. Ja op dat vlak is er niet veel verschil tussen boekenlezers en smartphonegebruikers. Je bent afgeleid en even van de wereld, en ja dan kunnen sommige mensen u wel eens als asociaal beschouwen.

Maar de jaren gingen voorbij en andere interesses begonnen mij van het lezen af te leiden. OK ja, er was de TV toen moeder gaan werken was en dan vooral de clipjes van MTV (toen dat nog een muziekzender was) en een paar toffe series die destijds op TV te zien waren. En in de zomer was ik natuurlijk niet binnen te houden. Ik ging dan gaan fietsen of wandelen met Sina onze lieve Duitse Herder. En tussendoor ruilde ik de school in voor werk. Werk in de horeca dan nog. En dat werk ging gepaard met lange uren, avondwerk en weekendwerk. En na het werk ging ik al eens mee met de collega’s eentje gaan drinken (lees, meer dan eentje). Dus tijd om te lezen bleef er amper over.
Maar dan was er die andere spelbreker die er echt toe leidde dat ik amper nog aan lezen toekwam.
HET INTERNET!

Wie dit herkent mag zich officieel 'oud' noemen.

Eind jaren negentig, begin jaren tweeduizend overheersende in vaders hobbylokaal het snerpende geluid van wat men destijds de inbelverbinding heette.
Kent ge dat nog?
Dat geluid dat maar bleef duren en bleef duren en dan was het nog altijd mogelijk dat die verbinding halverwege werd onderbroken. Of vijf minuten later alweer uitviel. En dan mocht je moeder niet met de bomma of de buurvrouw urenlang aan de telefoon hangen of je mocht je avondje internetten vergeten. En het mocht ook niet te lang duren want dat internetten was nog aan lokaal telefoontarief en je weet vast ook nog dat je vader op zijn horloge keek als jij (of je moeder) te lang aan de telefoon hing.
Maar om een lang verhaal kort te maken, ik was meteen weg van dat internet. Van alles opzoeken, de laatste nieuwtjes volgen over mijn favoriete artiest en ook chatten. Ik heb zo toffe mensen leren kennen via de chat en ook IRL (in het echte leven dus) ontmoet. En ja sommige ontmoetingen daar zwijg ik maar beter over, wegens KNT (Kinderen Niet Toegelaten).
Maar u begrijpt het vast zelf al. Van lezen kwam er nog maar weinig in huis. De boeken die ik had en die ik nog moest lezen bleven onaangeroerd en boeken die mijn belangstelling wekten werden eerder niet dan wel gekocht omwille van het feit dat ze toch niet gelezen zouden worden.
Ik moet zelfs toegeven dat ook ik de fout ben gaan maken van te denken dat als ik iets wil weten – al dan niet tot in de details – ik dat wel op het internet zou vinden. Ik heb de fout gemaakt om te gaan denken dat het internet alle wijsheid in pacht heeft.

Welnu: Dat is niet!

Het internet is een interessant medium voor het opzoeken en het uitwisselen van informatie. Maar het is intussen toch wel meer dan duidelijk dat veel informatie die je op het internet vindt gewoon fout is. Op het frauduleuze af. Het fenomeen fake news brengt alsmaar meer verwarring en complottheorieën zijn alsmaar vaker wijdt verspreid. Alsmaar minder scholieren slagen er nog in om zonder fouten te schrijven en zelfs volwassenen hebben alsmaar minder kennis van spelling en grammatica, terwijl dingen als de DT-regel er destijds werden INGESTAMPT! Eigenlijk gaat de taalbeheersing in het algemeen er met rasse schreden op achteruit net als elementaire algemene kennis.
En als je dan vraagt aan mensen hoe vaak ze lezen dan blijkt uit de antwoorden dat het met de belezenheid van de mensen eigenlijk maar heel pover gesteld is.

Beeldcultuur, internet, de smartphone en zoveel andere zaken om je vrije tijd mee op te vullen hebben ertoe geleid dat er amper nog gelezen wordt. Mensen halen alsmaar meer hun informatie en kennis uit Youtube video’s en Tiktok filmpjes. Zelfs de krant en het TV journaal moet tegenwoordig de duimen leggen voor deze fenomenen. En ja, ook ik heb meerdere goeie documentaires en reportages gezien op Youtube (en ook veel te veel videoclips op veel te late/vroege nachtelijke uren). En ja ook uit die documentaires heb ik veel geleerd. Je kan daar echt wel interessante dingen zien over eender welk onderwerp dat je interesseert, echt wel.
Maar zoals eerder gezegd. Niet alles wat je op Youtube, Tiktok of andere platformen ziet is waar of betrouwbaar. Het is constant uitkijken om niet op het verkeerde been gezet te worden door lui die bewust en met voorbedachten rade foutieve informatie verspreiden. En ja dat is verontrustend. Zeker wanneer het over onderwerpen gaan die te maken met je lichaam of je gezondheid. Complottheorieën, kwakzalvers, zelfverklaarde natuurgenezers of therapeuten proberen je te overtuigen van hun zogenaamde middelen en theorieën en schamen er niet voor om u wijs te maken dat je de farma industrie of zelfs de medische wetenschap in het algemeen niet moet vertrouwen.
Er zijn al veel mensen vroegtijdig en zelfs zinloos overleden door toedoen van dergelijke beweringen die online circuleren. Ze stierven aan ziektes die met de huidige medische kennis en behandelingsmethodes zeer goed te behandelen zijn, als ze maar vroegtijdig ontdekt werden. Anderen lopen ernstige gezondheidsschade op omdat ze een zogenaamd ‘wonderdieet’ volgden of raakten ondervoed omdat ze de ene video na de andere zagen die hen aanzette om extreem te vermageren met anorexia tot gevolg.

Een van mijn favoriete non-fictie boeken.

Weet je wat er echt kan helpen tegen dat soort zaken? Weet je wat je echt kan helpen om niet in de val van dergelijke praatjesmakers te trappen?
KENNIS OPDOEN!
En wat is de beste manier om kennis op te doen?
BOEKEN LEZEN!
Boeken zijn nog altijd de beste bron van kennis. Boeken worden voor het publiceren nagelezen en zeker boeken die over wetenschappelijke onderwerpen handelen worden grondig en zelfs meermaals gecontroleerd op de correctheid van de informatie.
Goede non-fictie boeken brengen je basiskennis bij. Ja zelfs in deze tijden van Wikipedia zijn echte encyclopedieën en andere naslagwerken nog altijd de basis voor het ontwikkelen van je algemene kennis. En ja, informatie opzoeken in de bibliotheek is zelfs in deze tijden van Wikipedia, Youtube en Tiktok nog altijd een optie die je zeker niet mag negeren.
En dat geldt ook voor het lezen van echt interessante tijdschriften zoals EOS-Wetenschap. Ja, ze hebben een puike en zeer goed onderhouden website. Maar ik kan je echt wel aanraden om fysiek hun maandblad te kopen en er in te lezen zonder enige afleiding van smartphone, TV, radio of eventueel huisgenoten. En dat geld echt wel nog meer voor boeken en het maakt echt niet uit of het fictie of non-fictie is.

Literatuur!
Ooit stonden schrijvers op een voetstuk. Een schrijver dat was iemand. Iedereen kende zijn of haar naam en zijn of haar werk werd door een zeer breed publiek gelezen. Scholen hadden nog een verplichte boekenlijst waarop de boeken van Conscience, Timmermans, Streuvels maar ook de grote internationale kleppers als Victor Hugo, Dostojewski, James Joyce, Shakespeare, Tolstoi of zelfs Anne Frank (iedereen zou haar dagboek moeten lezen) gewoon niet mochten ontbreken.
Ok, ik weet niet of al die namen op boekenlijsten stonden, maar die namen zitten wel in ons collectief geheugen. En daar horen ze ook thuis.
Maar eigenlijk is dat niet genoeg hé.
Ik weet dat het lezen van ‘grote literatuur’ iets elitairs heeft en dat het wat snoeverig overkomt als je ervoor uitkomt een liefhebber te zijn van dat soort literatuur. Maar eigenlijk zou iedereen eens een groot literair meesterwerk moeten gelezen hebben. Iedereen zou eigenlijk boeken als De Kleine Prins, De Hut Van Oom Tom, Max Havelaar, Gullivers Reizen of Tijl Uilenspiegel moeten gelezen hebben. En ik kan begrijpen dat bovenstaande een beetje dwingerig klinkt, maar probeer je daar over te zetten. Zie het als een goede raad van iemand die het goed meent met de mensen die zijn blog lezen.

Lezen: een ondergewaardeerde activiteit.
Eigenlijk wil ik jullie lieve lezers gewoon iets duidelijk maken. En dat ‘iets’ is dat lezen gewoon een ondergewaardeerde activiteit is. Lezen verruimt je geest, verrijkt je kennis en geeft je een bredere kijk op de zaken en op de wereld. Nee er is niets mis met TV, film, internet, Youtube of scrollen op je smartphone (zolang je het niet voortdurend doet). Maar lezen hoort bij ons en bij onze cultuur. Lezen is ook een uiting van cultuur. Je kan iemand die veel leest er zo uitplukken. Want mensen die veel lezen hebben een rijke woordenschat en een brede algemene kennis.
Lezen maakt van u een beter mens. ECHT WEL!

Boekenworm, zo noemden ze mij vroeger.