De Donkerste dagen.

 

 

Dag lieve mensen.
Ze zijn er weer, de donkerste dagen van het jaar.
De weerman voorspelt koude temperaturen en in de Hoge Venen is de eerste sneeuw al gevallen.
De dagen zijn op hun kortst dat blijft zo duren tot 21 december. Dan verwachten wij de winterzonnewende. Vanaf die dag zullen de dagen weer langen worden.
Dit zijn de dagen waarop veel mensen niet kunnen wachten om de kerstboom al te zetten, ook al schrijft de traditie ons voor om daarmee te wachten tot na Sinterklaas. Helaas, ik woon samen met zo iemand die verzot is op de sfeer en gezelligheid die bij het kerstgebeuren hoort. En dan vooral een mooi versierde boom met veel lichtjes.
En die staat er dus nu al.

De Sint (en zijn Pieten), Kerstmis. De Kerstmarkten, de sfeervolle verlichting en een overvloed aan kerstliedjes op de radio. We zullen het weer moeten ondergaan tot minstens 26 december. Daarna volgen de Tijdloze 100 of Duizend Klassiekers en andere eeuwige hitlijsten. Voor mij de periode van het jaar waarin de muziek op de radio toch een beetje draaglijk is.
Vooral onderaan zo’n lijst hoor je nummers die je vaak al vele jaren al niet meer hoorde.
Ach, na al die melige kerstmuziek is het voor mij meer dan welkom.

Het meest contrasterende in deze tijd van het jaar is de overvloed die je overal ziet. Al die dure delicatessen en bijhorende alcoholrijke dranken die in de winkels breed staan uitgestald. En de hippe elektronica en smart-TV’s die staan te lonken. En aan de andere kant de bittere armoede die nog meer opvalt dan anders.
Je zal maar iemand zijn die moet krabben om rond te komen en je hebt een kind dat zo graag een mooi Sinterklaascadeau wil waarmee het kan uitpakken bij de vriendjes of vriendinnetjes.
Of iedereen nodigt je uit voor allerhande kerstcadeautjes maar je hebt geen geld voor een cadeau.
Of op den duur nodigt niemand je nog uit en breng je die eindejaardagen alleen thuis met een sober diepvriesmaaltijd zappend van de ene pretzender naar de andere.
Ik kan me heel goed voorstellen dat op zo’n dagen bij mensen de stoppen doorslaan en ze dan domme dingen doen. Dat ze overmatig gaan drinken om alles om zich heen te vergeten.
Dat ze zich trakteren op zo’n dure fles whisky en dan uren later kotsend boven de WC hangen met hun hoofd vol duistere gedachten.

Deze grijze donkere dagen werken op zichzelf al op het gemoed van de mensen. Ze zijn neerslachtig, de avonden duren langer dan anders en dat maakt dat ze meer gaan piekeren.
Het is op deze dagen dat je wat vaker contact zou moeten opnemen met familie of vrienden waarvan je weet dat ze alleenstaand zijn of pas iemand verloren hebben.
Aandacht voor de ander, voor de eenzame en rouwende zijn mooie HUMANISTISCHE waarden die we in ere moeten houden.
Er zijn natuurlijk acties als ‘De Warmste Week’ en daar is niets mis mee. Ook al vind ik het bij momenten een zwaar geforceerde bedoening. Maar echte warmte geef je aan mensen uit je directe omgeving.

Maar donkere avonden kunnen ook gezellig zijn en je hoeft heus niet te wachten tot kerst of oudejaarsavond om eens lekker te koken voor je partner of familie.
Het is nu het ideale moment voor een lekkere rustieke stoofschotel, een heerlijk zondags stukje roast beef (rosbief zoals ze hier zouden zeggen), traag gegaard in de oven met kroketjes en winterse groenten zoals witloof of hmmmmmm… Spruitjes.
Of maak eens een heerlijke pot warme chocomelk. Met echte zwarte chocolade die je laat smelten en opwarmende melk, en daar dan een paar scheppen suiker bij. De liefhebbers kunnen er een flinke scheut rum bij doen. Afwerken met een toef slagroom (en dan het liefst van al zelf opgeklopte) maakt het helemaal af.
En waarom eens niet de TV, computer en smartphone uitzetten en eens wat gezelschapspelletjes uit de kast halen?
Een avondje Scrabble, Yahtzee, Mens-Erger-Je-Niet, Vier Op Een Rij, Monopoly of Stratego kan eens zo leuk zijn.
Of waarom eens niet gezellig wat kaarten?

En trek overdag als je een vrij moment hebt toch eens die wandelschoenen aan voor een heerlijke wandeltocht. Snuif die vrieslucht op, voel de koude tot in de toppen van je tenen en zoek bos, strand of duinen op. De zon breekt door, tijd om wat schaarse vitamine D op te nemen, een mens heeft daar zo hard behoefte aan, nu meer dan ooit.
En na zo’n heerlijke wandeling, zeker met de hondjes erbij die dan vrolijk rondhuppelen. Is het nog zo heerlijk thuiskomen en een kom warme chocomelk of soep te drinken. Want dat was ik nog vergeten.
Wintertijd is SOEPTIJD!

Humanisme voor beginners.

De Mens van Vitruvius.
Internationaal symbool van het Humanisme.

Dag lieve mensen.

Ik ben zo iemand die zich moeilijk in een hokje laat plaatsen.
Ben ik ‘links’ of ‘rechts’? Geen flauw idee.
Het is te zeggen, ja ik ben voor een sterke sociale zekerheid, armoedebestrijding en voor meer aandacht voor het leefmilieu. Maar tegelijk denk ik dat open grenzen een illusie zijn en ben ik van mening dat we gerust selectief mogen zijn over wie we in ons land binnen laten en wie niet.
Dat verschil in standpunten en het feit dat ik soms over het één en ander twijfel heeft er toe geleid dat iemand mij in een internet discussieforum kwam te verwijten dat ik ‘draai als de wind’.
OK, dat is misschien een beetje waar. Maar de Amerikaanse schrijver Charles Bukowski zei ooit het volgende: “The problem with the world is that the intelligent people are full of doubts, while the stupid ones are full of confidence.”
Dus, misschien is het helemaal niet zo erg als ik af en toe over de dingen twijfel.

Maar over één ding twijfel ik niet meer. En hoe meer ik mij erin verdiep, hoe sterker deze overtuiging.
IK BEN EEN HUMANIST!
Ik ben van mening dat de mens, zijn belang en zijn behoeftes op de eerste plaats moeten komen. En dit met als leidraad de rede. In deze komt het erop neer dat we de dingen op een zo rationeel mogelijke manier benaderen. Zonder vooroordelen, zonder vooringenomenheid en zonder religieuze of andere dogma’s. Het humanisme is een levensbeschouwing die zich niet beroept op goddelijke openbaring maar op het vermogen van de mens om zelfs zijn leven in te richten en naar geluk te streven, en dit op basis van universele waarden zoals menselijke waardigheid, mondigheid, vrijheid, tolerantie en verantwoordelijkheid.
U moet weten beste lezer dat in een tijd waarin de kerk nog almachtig was en een allesbepalende factor was in het leven van alle mensen. In een tijd waarin De Inquisitie in al zijn wreedheid afrekende met ketters, heksen, protestanten en al wie zelfs schoorvoetend de strikte dogma’s van de kerk in twijfel durfde te trekken. Het een zeer riskante onderneming was om dergelijke stellingen luidop te verkondigen.
Maar de eerste humanisten waren dapper en durfden het aan om de almachtige kerk en zijn almachtige dogma’s in twijfel te trekken, ook al riskeerden zijn gebroodroofd, ontslagen, gevangengezet of gedood te worden. Denk maar aan Galileo Galilei die omwille van zijn stellingen over het Heliocentrisme in de ban van de kerk werd geslagen en onder huisarrest werd geplaatst.

Het humanisme heeft onze huidige samenleving vorm gegeven. Man en vrouw zijn gelijk, er is onderwijs voor elk kind en iedereen heeft toegang tot goede gezondheidszorg. We mogen stemmen en vrij onze mening uiten. Er is scheiding van religie en staat en het staat elke mens vrij om zijn geloof te belijden of om helemaal niet te geloven. Onze wetten zijn gebaseerd op rede en op humanistische principes en niet op religieuze dogma’s.
Voor ons zijn die dingen vanzelfsprekend, maar het heeft ons eeuwen van strijd en misschien nog het meest van al langdurige en oeverloze discussies gekost met religieuzen en conservatieven die gewoon liever hadden dat alles toch bij het oude bleef. “Maar nee, arbeiders, ambachtslieden en boerenkinkels moeten toch niet leren lezen en schrijven, ze moeten gewoon hun werk doen, elke zondag naar de kerk gaan en hun religieuze plichten doen en voor de rest moeten ze gewoon zwijgen en gehoorzamen.” “Waarom zouden boeren en ambachtslui moeten meebeslissen over hoe we de zaken in ons land regelen. Dat is de taak van de wereldlijke gezagsdragers aan wie God het behaagd heeft om over het land te regeren. En het is de taak van de geestelijke gezagsdragers om te waken over de moraal en goede zeden van het volk, en dat mag gerust met gestrenge hand gebeuren.”
Zo werden de nieuwerwetse ideeën die de Humanisten voorstelde onthaald door de toenmalige wereldlijke en geestelijke heersers. Hun halsstarrige weigering om open te staan voor deze nieuwe ideeën en zelfs maar heel even oog te hebben voor het lijden onder de armste bevolking hebben ertoe geleid dat zij werden verjaagd of op de guillotine eindigden, zoals tijdens de Franse Revolutie.
Het waren Humanisten die dingen als slavernij, lijfeigenschap, de ongelijke behandeling van mannen en vrouwen, de erbarmelijke omstandigheden van arbeiders ten tijde van de Industriële Revolutie aan de kaak stelden en opkwamen voor zaken als Algemeen Enkelvoudig stemrecht, vrouwenstemrecht, vrouwenrechten, de rechten van de arbeiders, vrijheid van meningsuiting, persvrijheid en rechten voor minderheden.
Allemaal vrijheden en verworvenheden die dankzij de Humanisten gemeengoed werden, maar die helaas gedurende de geschiedenis telkens weer opnieuw onder druk kwamen te staan en zelfs helemaal opzij werden geschoven.

De Fakkel.
Embleem van de Niet Confessionele Zedenleer.
Gebaseerd op de waarden van het HUMANISME;

Maar Humanisme is meer dan dat.
Ware humanisten kijken met een rationele blik naar de wereld om zich heen. Ze leggen alle dogma’s en vooringenomenheid aan de kant en proberen de wereld te zien zoals hij echt is. Ze bestudeerden  de sterrenhemel, de natuur en het menselijke lichaam. Ze stonden open voor nieuwe ideeën over zaken als zwaartekracht, de positie van de Aarde tegenover de zon, de vorm van het heelal, en de analogie van ons eigen menselijke lichaam.
Ze kwamen de conclusie dat de kerk met zijn dogma’s en zijn opgelegde ‘waarheden’ toch niet echt klopten met de realiteit. Wat maken ze de mensen toch allemaal wijs?
Men legde die kerkelijke dogma’s naast bevindingen van pre-christelijke overtuigingen en dan vooral die van de Oude Grieken en Romeinen. Die lui keken toch heel anders naar de wereld, misschien moeten we hun geschriften en teksten eens ontleden en grondig bestuderen.
Humanisten gebruiken de wetenschap als leidraad voor hun overtuigingen, zienswijze en levensbeschouwing. Ze staan open voor nieuwe ideeën en stellen hun mening bij als deze niet klopt met de realiteit of de huidige stand van zaken. Dit noemen we voortschrijdend inzicht. Een Humanist streeft er naar om zoveel mogelijk inzicht te verwerven. Net zoals de oude Griekse filosofen dat deden. Die laatsten zetten hen er ook toe aan om oog te hebben voor de schoonheid van de kunst, de muziek, de literatuur. Humanisten geloven dat cultuur de mens verheft en inspireert. Maar ze staan open voor nieuwe stromingen en invloeden. Men heeft respect voor de basis zoals bijvoorbeeld de klassieke muziek, maar staat open voor genres als jazz, rock, wereldmuziek en andere stromingen.

En hierbij wil ik horen.
Humanist dat ben je niet zomaar, dat wordt je.
Door zoveel mogelijk open te staan voor nieuwe ideeën en je mening constant bij te stellen. Door te lezen en te luisteren en zo goed mogelijk op de hoogte te brengen. Je hebt aandacht voor het sociale en het economische, maar ook voor kunst, cultuur en media.
Je luistert naar anderen alvorens te oordelen en je bent jezelf ervan bewust dat niemand de waarheid in pacht heeft…

OOK JIJ NIET